Welke eisen gelden er bij een ontslag op staande voet?
Als een werknemer op staande voet wordt ontslagen, verliest de werknemer niet alleen zijn recht op loon, maar zal hij/zij ook niet in aanmerking komen voor een ww-uitkering. Ontslag op staande voet is dus erg ingrijpend. In de wet en rechtspraak worden daarom strenge voorwaarden gesteld aan een ontslag op staande voet. Die strenge voorwaarden zijn recent nog eens onderstreept door een uitspraak van de kantonrechter te Utrecht.
Uitspraak kantonrechter Utrecht
De zaak ging over een ambtenaar die werkzaam was als Forensisch Therapeutisch Werker in een detentiecentrum.
Bij een reguliere controle ( met speurhond ) is drugs in de tas van de ambtenaar aangetroffen. Het betrof een kleine enveloppe met amfetamine ( speed ). Hierop heeft de volgende dag een gesprek plaatsgevonden met werkgever. De ambtenaar heeft in dit gesprek verklaard dat hij in zijn vrije tijd speed had gebruikt, dat er wellicht een restant op zijn broek en rugtas terecht is gekomen, maar dat het absoluut niet zijn bedoeling was om deze speed de inrichting binnen te brengen.
De ambtenaar werd geschorst en na vier dagen onderzoek op staande voet ontslagen.
Welke eisen stelt de rechter aan het ontslag op staande voet?
De kantonrechter gaat niet over 1 nacht ijs en gaat na of aan alle eisen voor ontslag is voldaan. Welke eisen zijn dat volgens hem?
- Er moet sprake zijn van een dringende reden voor het ontslag?
- De arbeidsrelatie moet onverwijld (vrijwel direct) opgezegd worden door werkgever
- De opzegging moet ook onverwijld worden medegedeeld aan de werknemer
- Er moet zijn voldaan aan de eis van hoor en wederhoor
Is er sprake van een dringende reden?
Bij een ontslag op staande voet moet er sprake zijn van een ‘dringende reden’ die het ontslag rechtvaardigt. De kantonrechter stelt dat die dringende reden in dit geval aanwezig is. Het gaat immers om een ambtenaar die harddrugs binnenbrengt in een justitiële inrichting, terwijl de ambtenaar juist drugsverslaafde gedetineerden dient te begeleiden.
Van de werkgever mag dan ook niet worden verwacht de arbeidsrelatie voort te zetten. Daarbij speelt ook dat er bij de werkgever een strenge gedragscode geldt (De Gedragscode Integriteit Rijk ), waarin is beschreven dat het binnenbrengen van drugs in een justitiële inrichting ten strengste verboden is.
Of het binnenbrengen van de harddrugs opzettelijk gebeurde of niet, maakt geen verschil.
De kantonrechter is niet van mening dat een mildere straf ( bijvoorbeeld een tijdelijke schorsing ) op zijn plaats was. De kantonrechter overweegt dat de ambtenaar juist in zijn functie moest begrijpen dat het binnenbrengen van de harddrugs in een setting met drugsverslaafden onacceptabel is. Ook heeft de ambtenaar geen persoonlijke omstandigheden aangevoerd die het ontslag op staande voet in de weg hadden moeten staan.
Is het ontslag op staande voet onverwijld gegeven en medegedeeld?
Een ontslag op staande voet moet onverwijld worden gegeven. Dat betekent dat de werkgever niet mag treuzelen bij het geven van ontslag op staande voet. Werkgever moet voortvarend te werk gaan bij dit type ontslag.
Wel mag enige tijd genomen worden voor onderzoek etc.
De kantonrechter stelt dat werkgever voordat dat hij tot ontslag op staande voet besluit enige tijd mag nemen voor: intern overleg, het inwinnen van (juridisch) advies, het verzamelen van bewijsmateriaal of voor het doen van nader onderzoek
Ofwel werkgever heeft de gelegenheid onderzoek te doen, bewijs te verzamelen en juridisch advies in te winnen. Maar werkgever moet daarbij wel voortvarend te werk gaan.
Aan deze eisen is voldaan in deze zaak volgens de kantonrechter.
Ook is de ambtenaar – volgens de rechter – onverwijld medegedeeld dat hij op staande voet is ontslagen
'Hoor en wederhoor’ is van belang
Veel rechters hechten groot belang aan ‘hoor en wederhoor’. Dat ‘vergeten’ werkgevers nogal eens. Dat is niet verstandig. Het horen van de werknemer kan een ander licht op de zaak werpen. Mogelijk blijkt uit het horen van werknemer dat er geen sprake is van een dringende reden voor ontslag. Als de werkgever geen hoor en wederhoor toepast en onterecht tot ontslag op staande voet overgaat, kunnen de financiële gevolgen voor werkgever groot zijn. Werknemer kan dan loondoorbetaling vorderen terwijl hij niet werkt, of een transitievergoeding in combinatie met een billijke vergoeding en een vergoeding voor onregelmatige opzegging.
Belangrijke tip voor werkgevers: pas hoor en wederhoor toe. Probeer daarbij een volledig beeld van alle omstandigheden te krijgen en leg dit schriftelijk vast.
Vraag rechtshulp bij ontslag op staande voet of ander ontslag
Heeft u te maken met ontslag op staande voet of een ander soort ontslag? Neemt dan contact op met onze specialisten. Bel 0900 123 73 24 of mail uw vraag.